Herberg "De Keizer"

Jan Simons

Het vroegere klooster van de zusters op het Huffelplein is nu herberg De Keizer en wordt sinds 1994 uitgebaat door Rudy Dockx. Het perceel heeft op de oude figuratieve kaart van Loenhout het nummer 22. In het meetboek van circa 1692 wordt Jan De Wijse vermeld als de eigenaar. Hij was getrouwd met Jacoba Willem Dielissen. Jan Huybrecht De Wijse was vorster of veldwachter evenals zijn schoonvader Willem Dielissen. Op 10 oktober 1699 heeft hij, samen met zijn kinderen, de eigendom verkocht. De 8 kinderen waren:

  1. Petrus De Wijse
  2. Magdalena (°1664) Zij was begijn op het begijnhof van Hoogstraten.
  3. Aldegondis De wijse (°1676) zij was nog minderjarig en werd vertegenwoordigd door haar voogden. Zij is later getrouwd met Jan Koninckx.
  4. Huijbrecht De Wijse (°1674)
  5. Barbara De Wijse x Petrus Jacobus Van der Schriek
  6. Maria De Wijse (°1670)
  7. Catharina (°1667) Zij trouwde later met Jan ‘Plattevoet’. Zij overleed in Diksmuide.
  8. Elisabeth De Wijse (°1665)

Zij verkochten aan Jan Frans Van Elsacker, secretaris van Loenhout,

"eene stede met huyzinge, stallinge, schuere, torfhuys, hove, driessche alhier bij de kercke… groot 1 loopensaet." (=ong. 20 aren)

Later hebben Marianne en Elisabeth Van Elsacker, twee dochters van de secretaris, de eigendom geërfd. Zij verkochten het aan Denijs Van Dijck en Petronella Goossens die als pachters op de grote hoeve van de Tommelberg woonden. Op 14 augustus 1780 hebben zij het goed verkocht aan hun zoon Jan. In de verkoopakte, opgemaakt voor de Loenhoutse wethouders, lezen we:

"Denijs Niclaes Van Dijck en Petronella Matthijs Goossens verkochten uit de hand aan hun zoon Jan Denijs Van Dijck eene stede met huysinge, schuere, stallinge… hove, driessche in sijne haegen, genaemt den Keyser.. groot 1 gemet."

De aanpalende eigenaars waren Theodoor Vinck ten oosten, zuid-en noordwaarts 'het straetjen' en ten westen de "Solheuvel ofte kerckeschrans". De eigendom was belast met twee gulden tien stuivers jaarlijks aan de heer van Loenhout, en twee gulden per jaar aan de kerk, gedurende 40 achtereen volgende jaren

"om daervoor gecelebreert te worden voor Denijs en Petronella een jaergetijde van een lesende misse ende hun naemen op het zielboeck te stellen.."

Jan Denijs Van Dijck betaalde 1000 Brabantse gulden voor De Keizer en enkele andere percelen grond. In het meetboek van 1783 wordt hij als eigenaar vermeld, maar enkele jaren later werd zijn schoonbroer Adriaan Vroman de nieuwe eigenaar. Hij was getrouwd met Cornelia Denijs Van Dijck. Zij zijn tot het einde van hun leven in bezit gebleven van De Keizer. Adriaan Vroman was brouwer van beroep. Hij stierf op 14 juli 1814 "in zijn huis 1° Sectie n° 75 bij de kerk."

In het bevolkingsregister van 1830 worden Petrus Josephus Vorsselmans, biertapper, 49 jaar, en zijn vrouw Barbara Theresia Vroman, 46 jaar, als bewoners van De Keizer opgegeven. Ze hadden vijf kinderen: Regina en Theresia De Meester, resp. 25 en 23 jaar oud. Zij waren dochters uit het eerste huwelijk van Barbara Theresia Vroman. Met Petrus Josephus Vorsselmans had zij drie kinderen: Petrus Cornelius 13 jaar, Catharina 11 jaar, en Hendrik 8 jaar.

Op 15 februari 1834 hebben de kinderen van Adriaan Vroman en Cornelia Van Dijck herberg De Keizer verkocht aan hun zuster Barbara Theresia en Petrus Vorsselmans. De verkoopakte werd opgemaakt door de Antwerpse notaris Jacobus Josephus Bogaerts. Het waren:

  1. Jan Baptist Vroman, brouwer te Deurne.
  2. Joanna Regina Vroman, weduwe van Henricus Josephus Hermans. Zij woonde in Lier.
  3. Anna Catharina Vroman, ongehuwd, zij woonde in Loenhout.
  4. Petrus Josephus Vroman, brouwer en burgemeester van Loenhout
  5. Theresia Barbara Vroman, weduwe van Petrus De Meester, en haar tweede man Petrus Josephus Vorsselmans.

Zij waren de vijf enige kinderen en erfgenamen van Adriaan Vroman en Cornelia Van Dijck. Voor de prijs van 3.446,70F verkochten zij aan hun zuster Barbara Theresia en haar man "eene huyzing wesende eene herberg genaemd den Keyser met stalling, grooten hof, erve en andere aenhoorigheden, gestaen binnen de gemeente van Loenhout bij de kerk, op het kadastraal plan aengewesen Wijk E n°708 en 728… groot 29 roeden 90 ellen." Adriaan Vroman en Cornelia Van Dijck hadden herberg De keizer meer dan 30 jaar "in vrije en volle bezit gehad zonder eenige de minste stoornisse, beletsel of betwisting." Naast herberg De Keizer kochten Barbara Theresia en haar man nog verschillende andere percelen grond.

Op 31 december 1853 werd Albert Montens de nieuwe eigenaar van herberg De Keizer. (not. Jan Frans Keysers 1853 n°114 en 122) Theresia Barbara Vroman en Petrus Josephus Vorsselmans, slachter en biertapper, verkochten aan Albert Montens, wonend te Loenhout, “eene schone en grote huizing gebruikt tot herberg en bakkerij genaamd den Keyser, bevattende keuken, kamer, achterkamer dienende tot bakkerij, twee kelders, grote kelderkamer, zolder met twee ingemaakte slaapkamers, stal, schuur, werf en aangelegen hof… op den Huffel bij de kerk Wijk E n°728 en 708 groot 24 aren…” Albert Montens betaalde hiervoor de som van 2.910F. Hij woonde toen al een tijdje in Loenhout. Op 31 maart 1853 was hij eigenaar geworden van het kasteel en de hoeve het Verbrand hof en ruim 90 ha grond.

De familie Montens zal tot 1925 eigenaar blijven van herberg De Keizer waar vanaf 1858 de zusters van Gijzegem begonnen met lager onderwijs voor de Loenhoutse meisjes. De eerste vier zusters die hier in 1858 toekwamen waren:

  1. Leontine Germanes of zuster Maria de Liguori. Zij was van 1858 tot 1860 de eerste overste.
  2. Anna Smeyers, zuster Maria Humbeline, overste van 1860 tot 1865
  3. Angelina Vermeiren, zuster Maria Brigitte
  4. Amelie Van Bel, zuster Engelberta.

Van de 84 zusters die hier in 126 jaar passeerden, zijn de meesten maar enkele jaren gebleven. Uitschieters waren zuster Prudentia en zuster Renilde. Zuster Prudentia (Marie Leonie Arnouw) heeft van 1910 tot 1955 in de kleuterklas gestaan. Zuster Renilde (Fidelia Jonckers) was de keukenzuster van 1872 tot 1916.

Op 17 januari 1925 werden het kloostergebouw en de school overgedragen aan de VZW Parochiale werken van Loenhout. Deze VZW werd gesticht op 25 oktober 1923 bij akte verleden voor notaris Edmond Speltincx. De overdracht naar de VZW gebeurde voor dezelfde notaris. De drie partijen die eigendommen overdroegen aan de VZW waren:

1. Boudewijn Montens d’Oosterwijck

Hij woonde in Antwerpen en trad op in eigen naam en als gevolmachtigde van zijn moeder en twee zusters, nl.

  1. Lucia Maria De Meester, weduwe van Emmanuel Montens d’Oosterwijck.
  2. Marie Antoinette Montens d’Oosterwijck. Zij woonde in Frankrijk.
  3. Ghislene Maria Montens d’Oosterwijck. Zij woonde bij haar moeder in de Albertstraat te Antwerpen.

Zij schonken aan de VZW het kloostergebouw met scholen en andere gebouwen en speelplaats, op het kadaster Sectie E n°728 met een oppervlakte van 16a 80ca. Deze goederen werden geschat op 115.000F. Verder droeg de familie Montens over aan de VZW een school en vergaderzaal en andere gebouwen met speelplaats Sectie E n°776b en een deel van 778c in de Stoffezandstraat, samen groot 5a 25ca, geschat op 10.000F. Deze goederen werden reeds gebruikt door de VZW vanaf haar stichting. Ze kwamen uit de nalatenschap van Emmanuel Montens d’Oosterwijck die ze verkregen had bij deling tegen zijn broers en zusters op 8 november 1897.(not. Roberti Leuven)

2. E.H. Edward Roest, pastoor van Loenhout

Droeg de volgende eigendom over aan de VZW: een tuin in de Warande Sectie E n°714b en 717 met een oppervlakte van 5a 90ca, geschat op 3000F.

3. Adriaan Van Dijck, gewezen schoolmeester

Droeg een driehoekig reepje grond over van 16 vierkante meter, gelegen tussen zijn huis en de parochiezaal, geschat op 36F.

Als vertegenwoordigers van de VZW Parochiale werken traden op:

  1. Pastoor Edward Roest
  2. Oud-onderwijzer Adriaan Van Dijck
  3. Juffr. Louise Montens d’Oosterwijck

Samen vormden zij de beheerraad van de VZW. Deze akte met datum van 17 januari 1925 werd ondertekend door Boudewijn Montens, Edward Roest, Adriaan Van Dijck, Louise Montens d’ Oosterwijck en notaris Edmond Speltincx.

De zusters van Sint Vicentius a Paulo zijn tot 1984 in Loenhout gebleven. Zuster Martha, was de laatste overste. Het kloostergebouw heeft een tijdje leeg gestaan, waarna het verhuurd werd. Op 17 juli 1994 verkocht de VZW Parochiale werken het gebouw aan Rudy Dockx die er een restaurant begon. De oude benaming De Keizer werd na 140 jaar terug in eer hersteld.