Professor in Leuven (1565-69)
(Tekst van J. Ernalsteen, geamendeerd waar nodig.)
We vinden in de matrikels van de oude universiteit van Leuven de inschrijving van Stadius op datum van 1 januari 1563. Op dat moment is hij al 36 jaar oud; deze inschrijving betreft niet zijn basisopleiding. Het is vooralsnog onduidelijk waar Stadius deze genoten heeft. De stelling, door Jos. Ernalsteen geponeerd, dat hij in Leuven les gekregen heeft van Gemma Frisius, kan vooralsnog niet met enig archiefmateriaal onderbouwd worden.Wat er ook van zij, in 1565 is Stadius professor der Mathematieken en der oude geschiedenis (9.3) te Leuven. Intussen vindt hij nog de tijd, aan deze universiteit, geneeskunde te volgen. Of hij zijn doctoraat behaald heeft, hebben wij niet gevonden. (1)
Op 30 October van dit jaar zendt de Antwerpsche drukker Christoffel Plantin zes door hem bij brieve bestelde boeken; later zendt hij hem nog andere werken o.a. een Archimedes (9.4). Van af dit jaar is Stadius in nauwe betrekking met dezen veelbegaafden drukker, bij wien in Augustus 1567 de eerste uitgaaf van zijn "Julii Flori de gestis Romanorum historiarum" van de pers komt. Tijdens het zetten schrijft Plantin meer dan eens (10.1) aan den "Clarissimo doctissimoque viro domino Johanni Studio mathematices et historiarum professori apud Lovanienses publico, Lovanium", om hem op de hoogte te houden van den vooruitgang van den druk. Deze uitgave van Florus met commentariën is een specimen van de stof door Stadius aan de Leuvensche Hoogeschool gedoceerd.
Toen in 1567 het fraai werk "Descrittione di tutti i Paesi Bassi altrimenti detti Germania inferiore" van den Florentijnschen edelman Luigi Guicciardini bij den Antwerpschen drukker Silvius van de pers was gekomen, kon de weetgierige lezer daarin op bladzijde 132 lezen : "Propinquo d'Hoechstraeta circa una lega è il villagio Loenhout donde è nativo Giouanni Stadio huomo multo dotto, grandissimo Mathematico, come apparisce degnamente per le sue opere " (5.1).
Gedurende vier jaren nam hij het professoraat waar. In 't begin van 1569 is hij nog te Leuven (10.2).
Voetnoten
(1) A.J. Weyns in Vlaamse Stam, november 1977, nummer 11, 13de jaargang, p. 584 Terug
(9.3) Naar het schijnt is Stadius de eerste professor der oude geschiedenis geweest te Leuven. Deze leerstoel werd in 1592 door de Staten van Brabant aan Justus Lipsius toegekend. (J. Nève, op. cit. blz. 168.) Terug
(9.4) Museum Plantin-Moretus. — Archief. Reg. XXXVII, 45.
M. D. LXV.
Jo : Stadius, Professor mathematicus etc., Lovanii doibt ce 30 oct. pour 6 livres envoyez audit par le messagier, suivant sa lettre, comme sont specifiez an journal et montoynt fl. 10. st. 2. val.
R. 10 st 2.
Ad. 15 janvier par Ie messagier rouge honeste
1 Archimedes g colatinus & Basileae
R. 2 st 0
Ad. 20 Maii per Lodovicum Carionem (a)
1 Lucius Florus Vineti 40 bl.
R. 0 st 6.
Ad. 6° August 1567 par le fils de Raes
25 Lucius Florus des siens cum quanto S plat, donc pour sa copie
R. 5 st 0
Ad. 22 Augusti, suivant ses lettres par le service des enfants de Mess. les Schets
12 L. Florus avec les commentaires 8 bl.
R. 2 st 8.
Somma R. 19. st 16
--
Ad. 7° Januarii 1569 pour despences particulières de l'Imprimerie R. 19 st 16. Cest pour aultant que je solde la partie contrescripte au livre nouveau *R) 67, faisant debit despences susdictes, val, in nummis R. 19 st 16
(a) Lodewijk Carrion, philologus en leeraar in de rechten te Leuven, overleed in 1595. Hij schreef een lang gedicht dat voorkomt in Stadius' Florus. Terug
(10.1) Rooses. — Correspondance de Christophe Plantin.
T. I. blz. 114-15. Brief, dd. 2 Juli 1567 ; blz. 125-26. Brief, dd. 13-16 Julii 1567. Terug
(10.2) 1569.
Despences particulières de l'Imprimerie comme des copies receues pour imprimer, copies corrigées, privilèges etc, Doibvent ad. 7e Januarii 1569 pour les partjes suivantes. Présents, dons, etc.
Jo. Stadius de Louvain pour divers livres qu'il a eu de nous-même, au mémorial. T. ak. 45. Habuimus L. Florum, etc., val. in nummis comme appar. - 1 R. - 19 st. - 16 d.
Museum Plantin-Moretus. — Archief. Reg. XVI, 67. Terug
(5.1) In de eerste Nederlandsche vertaling, te Amsterdam in 1612 verschenen onder den titel Beschrijvinghe van alle de Nederlanden door M. Lowys Guicciardijn, overgheset in de Nederduytsche spraecke, door Cornelium Kilianum", luidt de vrije vertaling: "Ontrent een myle van Hoochstrate staat het groot ende fraey dorp Loenhout, van daer Jan Stade gheboren is, een wel geleert man ende seer groot Mathematijck, ghelyck ghenoech blijckt bij zijne werken,..." Terug